Sinema, nöropsikolojik yapımız üzerinde çeşitli şekillerde etkili olabilen, çok katmanlı bir sanat dalıdır. Yapılan araştırmalar, bir filmi izlerken beynimizin farklı bölgelerinin aktif hale geldiğini ve bunun sonucunda filmin bilinç yapısını taklit ettiğini ortaya koymaktadır. Bilincin bu şekilde taklit edilmesi, sinemanın insan zihni üzerinde derinlemesine bir etki bırakmasını mümkün kılmaktadır. Sinema aracılığıyla oluşan bu etkilerin niteliği ve nasıl ortaya çıktığı, yeni gelişmekte olan nöro sinema alanının temel araştırma konularından biridir.
Nöropazarlama (nörobilim ve pazarlamanın kesişimi) ile sinema arasında güçlü bir işbirliği kurulabilir çünkü her ikisi de izleyicilerin dikkatini çekme, duygusal bağ kurma ve karar verme süreçlerini etkileyebilme yeteneğine sahip disiplinlerdir. Nöropazarlama ile elde edilen izleyici davranış verileri, dijital platformlarda film öneri algoritmalarının iyileştirilmesi ya da izleyiciye özel pazarlama içerikleri sunulması için kullanılabilir. İzleyicinin ilgi alanlarına ve duygusal tepkilerine göre kişiselleştirilmiş deneyimler sunmak, izleyici sadakatini artırabilir. Bir sahnenin sinematik etkisini maksimum düzeye çıkarmak için doğru müzik ve görsel estetik seçimi kritik bir rol oynar.
Müzik, izleyicinin duygusal tepkilerini yönlendirme ve atmosferi şekillendirme konusunda güçlü bir araçtır. Özellikle filmde kullanılan müzikler, sahnenin temposunu belirlerken izleyicinin bilinçdışına hitap eder ve belirli duyguları tetikleyebilir. Örneğin, yavaş tempolu bir piyano melodisi, dramatik bir sahneyi daha duygusal ve melankolik bir hale getirirken, yüksek tempolu, ritmik bir müzik gerilim veya aksiyon sahnelerinde izleyicinin heyecanını artırabilir. Ayrıca renk paletleri ve görsel estetik de izleyicinin bilinç dışına güçlü bir şekilde etki eder. Kırmızı tonları genellikle tehlike, tutku veya öfke gibi yoğun duyguları uyandırırken, soğuk mavi ve gri tonlar melankoli, yalnızlık ya da gizemi çağrıştırabilir.
Nöropazarlama teknikleri, izleyicinin bu tür görsel unsurlar karşısında ne tür duygusal tepkiler verdiğini ölçerek, bir sahnenin psikolojik etkisini artırmak için doğru renk tonlarının ve ışıklandırma tekniklerinin kullanılmasını sağlayabilir. Nöropazarlama verilerinin kullanılmasıyla, izleyicinin görsel ve işitsel unsurlar karşısındaki beyin tepkileri ölçülerek sahneler daha incelikli bir şekilde yapılandırılabilir. Örneğin, bir film fragmanının izleyici üzerinde bıraktığı etkiyi ölçmek için göz takibi teknolojisi kullanılabilir; izleyicinin hangi sahnelerde gözlerini daha fazla odakladığı veya hangi renklerin dikkatini çektiği analiz edilerek, fragman daha dikkat çekici ve duygusal hale getirilebilir.
Referans: Psikolog Merve Altındağ
Demirtaş, H. (2022). Filmleri nasıl algılar ve hissederiz: ayna nöronlar, empati ve sinemada özdeşleşme. İletişim psikolojisi içinde, 93-111.
Abbasova, N. (2021). Sinemada yeni bir boyut: Nörosinema ve” Molly’s Game” filminin analizi (Doctoral dissertation, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Radyo Tv Sinema Anabilim Dalı. İstanbul).
Etiketler: #nöropazarlama, #nörobilim, #sinema, #blog