İnsan davranış ve duygularının ön planda olduğu pazarlama alanı sürekli değişmektedir. Tüketicinin psikolojisini anlamak, gündelik yaşamdaki tepkilerini gözlemlemek gitgide zorlaşmaktadır. Bu amaca yönelik sürekli yeni pazarlama alanları ortaya çıkmaktadır. Son dönemde pazarlama ve bilimin buluştuğu nöropazarlama da bunun en büyük göstergelerinden biridir. Nöropazarlama, nörobilim ve pazarlama disiplinlerinin bir sentezi olarak, tüketicilerin davranışlarını, tercihlerini ve tepkilerini anlamak için nörobilimsel teknikleri kullanır. Her nöropazarlama çalışması, özenle hazırlanmış bir araştırma niteliği taşır ve bilimsel içeriğe büyük önem verilir. Bu alandaki araştırmalar, yüksek veri güvenirliği ve metodolojik titizlikle yapılır.
Ancak, nöropazarlama, sağladığı güvenli veriye rağmen, hala etik tartışmaların odağında yer alır.
Nöropazarlama etik tartışmalarına farklı açılardan yaklaşıldığında, bazı eleştirmeler bu tekniklerin insan zihnini manipüle etme amacı taşıdığını ve dolayısıyla zararlı olduğunu iddia ederken, destekleyiciler ise insanların karar alma süreçlerini anlamak ve etkileyen faktörleri bilmekle bunun kontrol altına almak anlamına gelmediğini savunurlar.
Önemli olan nokta, katılımcıların bu yöntemlerin uygulanma şekli ve içeriği hakkında yeterli bilgiye sahip olmalarının sağlanmasıdır. Burada asıl önemli olan, şirket yetkililerinin deneklerden elde ettikleri bilgileri hangi gizlilik kuralları altında ve hangi düzeyde kullandıklarını belirlemektir. Çünkü teknolojinin kullanımı, insan beyninin iç işleyiş prensiplerini açığa çıkarır. Bu da geleneksel yöntemlerle yapılan araştırmalarda tüketicinin verdiği tepkilerle, bilimin kullanıldığı araştırmalarda elde edilen sonuçların karşılaştırılmasını sağlar. Bu şekilde, tüketicinin belirli koşullar altında verdiği tepkilerle gerçek duyguları ve düşünceleri belirlenir ve bu doğrultuda beyindeki belirli noktaları etkilemeye yönelik iletiler oluşturulmaya çalışılır.
Özellikle teknolojik ilerlemelerle birlikte, tüketicilerin satın alma eğilimlerindeki sürekli değişimlerin takip edilmesinde nöropazarlamanın sunduğu sağlam veriler ve işletmelerin ihtiyaçlarını karşılama konusundaki katkıları, birçok kişi tarafından savunulmaktadır. Ayrıca, tüketici tercihlerinin doğru bir şekilde ölçülmesini sağlayan nöropazarlamanın, işletmelerin stratejik karar alma süreçlerini kolaylaştırdığı ve geleneksel pazarlama yöntemlerine göre sapma oranlarını azaltarak bir avantaj sağladığı belirtilmektedir.
Referans: Psikolog Merve Altındağ
AKIN, S. M., & SÜTÜTEMİZ, N. (2014). Nöropazarlama ve Uygulayicilarin Perspektifiyle Etik Yönü. Business & Management Studies: An International Journal, 2(1), 67-83.
Değirmen, G. C., & ŞARDAĞI, E. (2016). Nöropazarlama uygulamalarının etik bağlamında değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (25), 140-160.
Tunalı, S. B., Gözü, Ö., & Özen, G. (2016). PAZARLAMA VE REKLAM ARAŞTIRMALARINDA NÖROPAZARLAMA ÜZERİNE YAPILMIŞ ARAŞTIRMALARIN İNCELENMESİ VE ETİK BOYUTUNUN TARTIŞILMASI. Kurgu, 24(2), 1-8.
Etiketler: #nöropazarlama, #nörobilim, #etik, #blog
